Serigrafi Baskı
Bu baskı tekniği vatanı Japonya’dan, Amerika’ya oradan da Avrupa’ya
yayılmıştır. Asırlardır kumaşlar, Çin ve Japonya’da şablonlarla basılmıştır. İlk
zamanlar, kullanılan kâğıt, deri ve teneke şablonlarla, figürleri bağlantı izi
bırakmaksızın basmak mümkün olmamıştır.
Çünkü şablon izleri, şablon yüzeyinde belirli
aralıklarla kalmıştır. Uzak doğuda eskiden kullanılan bu şablonlar üzerine
kâğıttan kazınmış figürler yapıştırılarak bu figürler sayesinde bağlantı izi
bırakmadan baskı yapılabilir hale getirilmiştir. Baskıların bağlantı izi
olmaksızın yapılabilmesi için, çerçeve üzerine monte edilmiş, taşıyıcı ve boya
geçirici, gözenekli bir yüzey kullanılır. Bu yüzey, dokuma iplikleri, doğal ve
sentetik elyaflarla yapılan ince dokulardan oluşur. Bu dokulara GAZE yani Elek
Bezi denir.
İpek gazeler, kaymayan, döner iğne tekniği ile yapılan dokulardır.
Daha sonraları, şablon baskı için tabii ipekten özel gazeler yapılmıştır. Çünkü
bunlar özel yapıları, renk geçirme özellikleri, sağlamlık ve genişliği nedeniyle
şablon baskı metoduna uygundur. Ayrıca paslanmaz çelik gibi metal gazeler, baskı
boyalarının kuvvetli alkalilerine daha da dayanıklıdırlar. Sentetik elyafın
ortaya çıkmasından sonra, bunun yüksek kimyasal direnç, esneklik ve sağlamlık
gibi üstün nitelikleri yüzünden ipek gazeler önemini kaybetmiştir.
Gazeler(Kalıplar) saf ipek, naylon, perlon ve metal kumaş tabir
edilen bir nevi tüldür. Bu tülün elek gibi delikli oluşundan bu baskı türüne
Elek baskı denilmiştir.
Serigrafi baskı özellikle reklam baskılarında kullanılan bir
baskı tekniğidir. Çünkü kâğıdın yanı sıra cam, porselen, tahta, plastik, deri,
kumaş… gibi malzemelere baskı yapabilir.